Het energieverbruik neemt in overal ter wereld toe. Om deze energie op te wekken is er veel gas nodig. Problematisch is dat juist op dit moment de gasvoorraden lager zijn dan voorgaande jaren. Door de hoge vraag en het lage aanbod stijgen de prijzen van gas, want waar schaarste is, volgt een prijsstijging. Deze stijging van de gasprijzen zorgt er weer voor dat energie duurder wordt. Dat is nu juist vervelend, want bedrijven en huishoudens gaan dit merken in de portemonnee. De verwachting is dat deze hoge energieprijzen nog wel een tijdje aanblijven houden en dit kan voor problemen gaan zorgen. Zo is er in het nieuws al verschillende keren gesproken over ‘energiearmoede’ en zijn er inmiddels als twee energiebedrijven failliet. In dit artikel wordt in een notendop besproken wat er nou precies aan de hand is, en wat uw rechten zijn als huishouden in tijde van deze energiechaos.

Omdat huishoudens door deze plotselinge stijging van energieprijzen de dupe worden grijpt het kabinet in. Er wordt ruim 3 miljard euro uitgetrokken om de hoge prijzen te compenseren. Dit geld wordt onder andere gebruikt voor het verlagen van de belasting op elektriciteit en het verschaffen van extra belastingkorting op de energierekening. Ook stelt de overheid 150 miljoen euro beschikbaar via gemeenten, dat bedoeld is voor het isoleren van slecht geïsoleerde woningen. Met deze maatregelen probeert de overheid de gevolgen van de stijgende energieprijzen zo veel mogelijk te verzachten. Dat is een fijn uitgangspunt, maar het lost het probleem niet helemaal op. Bijna alle huishoudens blijven ook met deze maatregelen een hogere energieprijs betalen dan voorheen. Er wordt door het kabinet geen onderscheid gemaakt tussen hoge en lage inkomens bij het toekennen van de compensatie. Hierdoor komt een deel van het geld dat beschikbaar wordt gesteld ook terecht bij mensen die het niet nodig hebben. Om zo snel mogelijk te kunnen handelen was het echter niet mogelijk om hier onderscheid tussen te maken en krijgt ieder huishouden, ongeacht de hoogte van het inkomen, gelijke compensatie.

Door de stijgende energieprijzen kunnen niet alleen bedrijven en huishoudens in de problemen komen, maar ook de energieleveranciers zelf. Een energieleverancier koopt de energie namelijk in bij de producenten van energie. Doordat de prijzen zo erg stijgen, is het voor de leveranciers ook duurder geworden om energie te kopen. Voor energiebedrijven zou het voordelig kunnen zijn om de levering van energie aan consumenten te beëindigen en een nieuw contract af te sluiten tegen hogere energietarieven. Op dit punt is het belangrijk dat u als klant van een energieleverancier zich er bewust van bent wat uw rechten zijn. Een energiebedrijf mag namelijk niet zomaar stoppen met energie leveren of de tarieven verhogen. Dit komt doordat u een contract heeft afgesloten met de energieleverancier waaruit voor beide partijen rechten en plichten voorvloeien waaraan gehouden dient te worden.

Het verhogen van de tarieven door de energieleverancier is niet pertinent verboden. Dit hangt af van de overeenkomst die u heeft gesloten met de leverancier. Van belang is of u een vast of variabel tarief heeft afgesproken in het energiecontract. Bij een contract met een vast tarief voor een bepaalde periode mag de energieleverancier de prijzen niet verhogen, ondanks dat energie duurder is geworden. Zolang uw contract loopt betaalt u deze afgesproken prijs. Indien u geen afspraak heeft gemaakt over een vaste energieprijs maar een contract heeft met een variabel tarief kan het wel zo zijn dat de energieleverancier de prijzen kan verhogen. Dit is afhankelijk van wat er staat vastgelegd in de algemene voorwaarde van uw contract. Staat er in deze voorwaarde dat hoge energieprijzen een reden zijn om te tarieven te verhogen, dan is dat in het voordeel van uw energieleverancier en mag deze dat doen.

Ook het stopzetten van het energiecontract en het opnieuw afsluiten tegen hogere tarieven kan voordelig zijn voor energiebedrijven. Dit mogen ze echter niet zomaar doen. Op grond van het contract moeten energiebedrijven de energie blijven leveren zolang het contract loopt. Beide partijen dienen zich aan het contract te houden en het contract moet dus voortgezet worden onder dezelfde tarieven zoals deze zijn afgesproken. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) geeft aan dat wanneer u een brief krijgt van de energieleverancier waarin zij zeggen de levering van energie te willen stoppen, u de energieleverancier er op kan wijzen dat u niet akkoord gaat met het stoppen van de levering. Stel dat de energieleverancier toch het contract beëindigd, dan kunt u dit melden bij ACM ConsuWijzer. ACM ConsuWijzer is namelijk onderdeel van de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) en ACM beschikt over de bevoegdheid om de vergunning van energieleveranciers in te trekken wanneer dit nodig is. ACM controleert of een bedrijf aan de vereisten voldoet om energie te kunnen leveren

Het kan zijn dat de energieleverancier door de stijgende prijzen in geldproblemen komt en niet meer kan garanderen energie te blijven leveren. Een voorbeeld hiervan in het energiebedrijf Welkom Energie. De rechter heeft op 29 oktober 2021 het faillissement van deze energieleverancier uitgesproken. Om er toch voor te zorgen dat alle klanten van Welkom Energie niet letterlijk in de kou komen te zitten de komende winter is de vergunning van Welkom Energie ingetrokken door ACM en is er afgesproken dat Eneco de klanten overneemt. Mocht uw energieleverancier failliet gaan dan regelt ACM dat u energie blijft ontvangen en krijgt u ook automatisch een nieuwe energieleverancier. Ondanks dat het fijn is dat er hierdoor wordt voorkomen dat u geen toegang meer heeft tot energie, kan het er wel voor zorgen dat u te maken krijgt met hogere prijzen. Dit komt omdat u bij de nieuwe energieleverancier een nieuw contract afsluit en uw oude contract niet meer geldig is. Conform de marktprijzen zullen de nieuwe prijzen een stuk hoger uitvallen. Voor dit automatisch nieuwe contract met de nieuwe energieleverancier geldt een opzegtermijn van 30 dagen. U zit er dus minimaal een maand aan vast. Na de 30 dagen is het wel mogelijk om over te stappen naar een goedkopere energieleverancier.

Hopelijk heeft u na het lezen van dit blog een iets beter beeld van wat uw rechten zijn in deze tijd van de stijgende energieprijzen. Het is goed om te onthouden dat u niet zomaar de kaas van uw brood moet laten eten door de energieleveranciers. Mocht uw energieleverancier toch de tarieven verhogen of uw contract beëindigen, dan is het aan te raden om hier melding van te maken bij ACM ConsuWijzer.