De afgelopen jaren is de vraag naar duurzaamheid en milieuvriendelijkheid aanzienlijk toegenomen. Steeds meer mensen zoeken naar duurzame alternatieven en willen graag bijdragen aan het tegengaan van klimaatverandering. Ook bedrijven proberen met deze trend mee te gaan en presenteren zichzelf zo duurzaam mogelijk aan de buitenwereld. We zien echter dat dit heeft geleid tot een aanzienlijke toename van 'greenwashing'.
Wat is ‘greenwashing’?
Greenwashing is een manier om consumenten, maar ook andere marktdeelnemers, te misleiden door een product, dienst of onderneming duurzame eigenschappen toe te kennen, die zij eigenlijk niet hebben. Op deze manier kunnen ondernemingen toch profiteren van een ‘duurzaamheidslabel’, terwijl ze de daadwerkelijke actie om zich te verduurzamen uitstellen en ontwijken. Dit heeft nadelige gevolgen, aangezien mensen sceptischer worden over duurzaamheidsclaims, terwijl er wel ondernemingen zijn die daadwerkelijk naar duurzaamheid streven en hier dus onder lijden.
Greenwashing komt vaker voor dan we denken. De Europese Bankautoriteit (EBA) heeft een rapport opgesteld waaruit blijkt dat het nu vier keer zo vaak voorkomt ten opzichte van 2018 en zelfs zeseneenhalf keer zo veel als in 2012.
Recente Uitspraak
Op 24 maart 2024 heeft de rechtbank in Amsterdam een uitspraak gedaan over de greenwashing van KLM (ECLI:NL:RBAMS:2024:1512). De stichting Fossielvrij had een zaak aangespannen tegen KLM, omdat KLM volgens hen deed aan greenwashing. De rechter heeft vervolgens gekeken naar verschillende reclame-uitingen van KLM en is tot het oordeel gekomen dat vijftien van de negentien uitingen misleidend waren en daarmee onrechtmatig zijn. KLM moet de consument op een eerlijke manier informeren, maar is niet verplicht de consument te waarschuwen voor het feit dat de huidige luchtvaart niet duurzaam is
Deze zaak heeft niet alleen veel aandacht getrokken in Nederland, maar ook internationaal. Het is namelijk de eerste succesvolle greenwashing-zaak ter wereld waarbij de rechter heeft geoordeeld dat dit onrechtmatig is.
Wat kunnen we verwachten?
Binnen de EU staat het tegengaan van greenwashing hoog op de agenda. De EU is druk bezig met het opstellen van nieuwe regelgeving om greenwashing aan te pakken.
De zaak die is aangespannen tegen KLM zal dan ook zeker niet de laatste zijn over greenwashing die we zullen tegenkomen. We zien dat ondernemingen een steeds grotere rol spelen in milieuzaken door hun grote invloed. Nu we steeds vaker oog in oog staan met de dringende realiteit van klimaatverandering, neemt de nadruk op het aansprakelijk stellen van ondernemingen toe. Aangezien greenwashing steeds vaker voorkomt door de groeiende belangstelling voor duurzaamheid, zullen dit soort zaken dus toenemen.